“Gran sabor havería eno meu coraçón
d'ir a Santa María, se i achass'entón,
irmana, o meu amigo.
Ja jurei noutro día, quando m'ende partí,
que non foss'a l'ermida, se ante non foss'i,
irmana, o meu amigo”.
Trobadores, Cantigas de amigo
Esta pasada primavera decidimos achegarnos até algúns dos recunchos máis fascinantes da Provincia de Ourense na procura da paz e do silencio que tanto precisabamos.Nesta ocasión propuxerámonos percorrer boa parte das comarcas do Carballiño, Ourense, Celanova e O Ribeiro. Nesta última, e máis concretamente no Concello de Melón, tiveramos a sorte de coñecer o axitado curso do Río Cerves e de mergullármonos nas súas pozas naturais. Naquela mesma xornada, e logo dun reconfortante xantar na antiga xudería de Ribadavia, decidimos aproveitar a nosa estadía no Ribeiro para visitar tamén un vello mosteiro que aínda resiste neste mesmo Concello de Melón. Estamos a falar do mosteiro cisterciense de Santa María, unha das xoias máis descoñecidas do románico monástico galego.
Viaxamos cara o Mosteiro de Santa María de Melón, declarado Ben de Interese Cultural no ano 1931, tratando de seguir o vieiro da fe e da espiritualidade. Nada máis chegar a Melón xa puidemos albiscar o mosteiro que procurabamos a carón mesmo da estrada principal da vila. Logo de atravesar unha antiga alameda, contemplamos ante nós a monumentalidade do mosteiro que estabamos a piques de coñecer. Aínda lembro o moito que nos impresionou este mosteiro; a súa monumentalidade, as súas dimensións. Ficamos pampos ante a grandeza inesperada que achamos neste vello cenobio de Melón. Achegámonos primeiramente até a fachada da igrexa para logo internármonos nos claustros e demais dependencias monacais. Denantes mesmo de entrar ó adro da igrexa, chamounos fortemente a atención a presenza de dous graníticos cans que semellaban flanquear a porta principal deste sacro e antigo edificio.
A Igrexa de Santa María de Melón posúe unha planta de cruz latina con corpo de tres naves de sete tramos. Destaca a cabeceira con deambulatorio gótico e a capela de soterramento, moi semellantes á do Mosteiro de Santa María de Oseira. A ábsida do presbiterio é semicircular e presenta, de cara ó exterior, unha forma poligonal na parte da capela maior e semicircular na das radiais. Sobre do ángulo conformado polas tres naves e o cruceiro, érguese unha torre de corpo rectangular rematada en casquete piramidal.
Contan que aló polo século XVIII, a igrexa foi reformada, modificándose a capela radial central, e que a finais do século XIX desaparece boa parte do corpo da mesma; provocando o seu peche cun muro historicista e converténdoa nunha igrexa cabeceira que contrasta, desproporcionadamente, co resto das naves. Logo de contemplar a igrexa, decidimos entrar a coñecer os claustros e demais dependencias do antigo mosteiro cisterciense de Santa María de Melón. Estabamos ás portas do cenobio de Santa María de Melón, pertencente á Orde do Císter e fundado aló polo século XII, máis concretamente no ano 1142. Do antigo muro do mosteiro somentes se conserva, nos nosos días, parte da cerca e unha portada semicircular que fica flanqueada por torres cilíndricas con seteiras, así como tamén o frontón triangular e a imaxe da Virxe María. Boa parte das dependencias monacais e claustros foron reducidos a ruínas e remataron por perdérense no tempo. Á nosa dereita achamos os restos dunha gran arcada que nos chamaron fortemente a atención.
Internámonos paseniño naquel mosteiro que até o de agora presentaba un estado de ruína e total abandono. Nada máis entrar achamos un impresionante claustro arrodeado de fermosísimas columnas no cal, para a nosa sorpresa, achamos numerosas mesas e cadeiras, e mesmo algún que outro veciño tomando un refrixerio. Non nos trabucamos, estabamos na terraza dunha taberna que ficaba nas entrañas mesmas dun mosteiro recentemente restaurado. Decidimos percorrer o mosteiro denantes de tomar asento naquela máxica terraza. Achegámonos pois até o pouco que queda, até as últimas dependencias monacais que aínda seguen en pé, ben por seren restauradas recentemente ou porque o tempo non as puido derrubar, para tratar de recrear parte da historia deste cenobio e dos seus antigos moradores. Antano, este mosteiro posuía dous claustros, o Principal e o Reglar. No Claustro Principal existían celas para os criados, os carreteiros, o porteiro e o cura, así como bodegas e cortes. No Claustro Reglar atopábanse as celas abaciais, a hospedaría, a cela do mordomo e algunha que outra sala destinada á servidume. Este claustro tamén posuía unha cociña, un arquivo, refectorio, coro, biblioteca e Sala Capitular. Pénsase que este claustro contaba tamén cuns trinta e seis dormitorios, e outros seis destinados ó noviciado.
Logo de repasar os diferentes espazos que conforman este mosteiro cisterciense de Santa María, de fitar as dependencias monacais, as bóvedas e unha gran cantidade de arcos e columnas, decidimos pasar a coñecer máis polo miúdo a súa historia. Contan que este cenobio pasou a pertencer á Orde do Císter grazas a Afonso VII, quen doou para este fin as terras da contorna. As primeiras comunidades monásticas en habitaren este cenobio proviñan das terras francesas de Claivaux.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMfk6eOL2Tu8w6VT_csN1KmTmD30r6I6SQ-FvCX7O4pa3HibnVmQdCAQK33vPlf_D5tzTbxpF54twtfHA_GbdXEOywwmsB_ZlbuYvHCkirofZUCY1ALfLoHl7BMe9Z7yhObVwbxlfzsDw/s1600/7.jpg)
Logo de coñecer unha pequena parte da historia deste sorprendente mosteiro e de visitar as súas mesmísimas entrañas, recentemente restauradas, acordamos sentar nunha das mesas daquel claustro e tomar unhas frescas e merecidas cervexas.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTg6B4U_99WTRhvnLPHKtJ6tbhlRSOSZcn_FD0WmyAWjPY78rzXRbc-oMbxTo2WXDTXh1wg0GI_YnFu1c4DuwZCn_M3fIh00IIL__Q2sO7sWXq-YoVJRlgAQ_6pr-Qzn10VA9e45_0NlM/s1600/9.jpg)
1 comentario:
É un belo mosteiro, mal coñecido e mal conservado na actualidade. A igrexa case sempre está pechada.
Publicar un comentario