xoves, 12 de agosto de 2010

Buño dos oleiros


"Na escola-torno, somos os oleiros
e vós o barro cantareiro"

Miguel Anxo Mouriño

Buño é o pobo dos alfareiros, artesáns que dan forma dende o século XVI a multitude de pezas tradicionais como cuncas, vaixelas, cazolas, potas e, por suposto, o espitado; unha peza decorativa moi usual nas épocas romanas. Do barro moldeado coas mans nacen pezas que noutros tempos resultaban imprescindibles, e Buño era a escola dos oleiros, sen dúbida, o pobo alfareiro máis importante do país Galego. Non se pode pasar por Buño sen visitar o quinteiro do Forno do Forte, ergueito no século XIX e composto por un forno, un cabanote, un cabazo e as casas dos alfareiros e xornaleiros. Na actualidade, esta vila bergantiñá, ten unha cita anual coa vella laboura dos alfareiros na súa Mostra da Olería, que se está a celebrar dende o día 6 e que rematará o vindeiro día 15 deste mes. Nas mans destes oleiros queda a mestría e a dura laboura de conservar a tradición. Nas nosas, a de valorala. Velaí unha listaxe dalgúns dos oleiros de Buño, con nomes e apelidos:

Aparicio Añón Caamaño, Xosé A. Añón Lista, Lola Faya Puñal, Xosé A. Corral, Pilar Gómez Caamaño, Carmen Labrador Fariña, Fernando Mourón, Juan J. Nieto Carril, Antonio Pereira, Carmen Regueira Ordóñez, Lidia Trigo Suárez, María Añón Souto, Alce Buño, Obradoiro Cambón, Obradoiro Feituras e Obradoiro Sarandeo.

martes, 3 de agosto de 2010

O pasado San Xoán da Coruña




"Hoxe é víspera de San Xoán, arrecende a colo de nai, cantanos grilos e o vento morno trainos de lonxe o son dun bombardino. Mañán lavarémonos con herbas arrecendentes". 
Alfonso Daniel Rodríguez Castelao, Cousas

Esta pasada noite de meigas, na beira atlántica da Coruña, os fachos do San Xoán voltaron a alumear o mar. Xa pasou a noite meiga, na que se avivaron as chamas ante o ardente solpor da víspera de San Xoán e baixo a sombra impoñente da Torre da Crunia, a do Faro máis vello. A enseada do Orzán semellaba o berce do inferno e o seu mar, o traizoeiro espello da lúa. As meigas espallábanse entre o fume e os máis atrevidos brincaban ceibando desexos sobre as cacharelas. Pasada a media noite, as muxenas danzaban co vento do mar e a lendaria comuñón daba paso á festa. A praia infestada de fachos era un chan de brasas e sardiñas; a maxia de San Xoán escomezaba a cobrar vida. Coma sempre, ó chegar o día, a resaca dos máis fieis aclarouse con auga de herbas arrecendentes e o xovial horizonte da enseada dounos os bos días. Moitos son os que, nesta cidade, opinan que esta vella costume, esta víspera pasaxeira, debería, canto menos, ser constituída como unha festividade local. Eu, coma eses moitos coruñeses, tamén apoio esta lóxica inquedanza, pois a vella lumerada ven acompañándonos ó longo dos nosos días, alentando as nosas lareiras e propiciando os contos e lendas que aportan un especial misterio ó noso pasado. E nesta cidade case ninguén se resiste a perder esta obrigada cita de brebaxes, meigas e lume, sobretodo lume. Pois que se recoñeza dunha vez a festividade local desta anterga cita!