O milagre da Praia dos Cristais

“Longo latexo deste mar tendido
ofrecido en amor como uns brazos
nos que indolente me abandono. 
Serenidade desta luz verténdose
gozosa, equilibrio de espacios
que se espellan,
inmóbiles cristais, nas augas”
Xulio L. Valcárcel, Cincuenta poemas 

A pesares de non ser este un tempo demasiado propicio para perdérmonos pola gran cantidade de areais que embelecen a costa galega, tiñamos a obriga de visitar unha praia moi distinta das que todos coñecemos. Alí semella coma se as salitrosas augas do mar e o agarimo das súas ondas, tratasen de embelecer os refugallos que noutrora sacaramos de diante; a nosa vergoña, os nosos pecados. Viaxamos rumbo ó bravío mar da Costa da Morte, rumbo ós solpores dos confíns, para achegámonos até a areosa e feiticeira vila de Laxe, até outra península atlántica máis, coma Caión, coma Malpica, coma Muxía ou coma Fisterra. Desta volta, non serían precisamente os dourados areais desta vila o que viñeramos a coñecer. Falárannos dunha pequena caliña que ficaba acubillada xusto detrás do costeiro camposanto de Laxe, de camiño ó faro. A carón desta muxica tiveramos ocasión de coñecer un espectacular monumento coñecido como A espera e que está adicado ás viúvas deste mar tan xeneroso i asasino. Nembargantes, naquela última visita esqueceramos as calas que ollan ó mar aberto. Nin tempo tivemos sequera pra maxinar unha praia de coloridos cristais traballados polas correntes, mexidos cos devalos e os abalos das mareas. Tempo despois daquela viaxe, caeramos na conta do fermoso e singular recuncho que deixaramos tras de nós.

Regresamos a Laxe na procura dunha pequena xoia esquecida, a Praia dos Cristais. Nada máis chegar ó cemiterio municipal deste fermoso concello coruñés da Costa da Morte, comezamos a descender cara ó mar. Ó pouco de deixar atrás as escuras cruces do cemiterio, xa puidemos ollar unha pequena pero xeitosa cala de bolos ateigada de milleiros e coloridos anacos de cristais. Non tardamos nin un segundo en baixar até a praia e coñecer máis de preto a súa historia e a dos cristais que a conforman. A Praia dos Cristais fica ateigada de pequenos anacos de vidros brancos, marróns, ámbares, translúcidos e sobre todo verdes, que se mesturan coas cunchas e coas pequenas pedras. A pesares de que a cala é pequena i está chea de bolos, chama moito a atención a ausencia case total de area. Todos e cada un destes cristais foron moldeados e refinados polas augas, pola erosión dos ventos e das mareas. Foron traballados polos tombos de mar dunha costa que ten a morte como apelido. Nembargantes, até non fai moito tempo, esta pequena cala era un vertedoiro de lixo onde, coma na meirande parte dos concellos galegos, se depositaba todo tipo de residuos domésticos e cascallos da construción. Nos nosos días, afortunadamente, o único que quedou daqueles tempos foron todos estes cristais, agora pulidos e fermosos. 

Detémonos de novo a ollar ben de preto o traballo dos elementos, da erosión, e a pensar no pouco tempo que precisaron estas augas para refinar e moldear estes cristais. Mais tamén cavilamos na capacidade da natureza para limpar, purificar i embelecer, o resultado dos nosos máis vergoñentos actos. Noutrora sería impensable camiñar descalzo por esta praia, nembargantes, grazas á erosión dos elementos, nos nosos días non correríamos ningún serio risco de cortarnos ou mancarnos. Malia todo, na actualidade está prohibido, ou cando menos desaconsellado, o baño nas súas augas. Nembargantes, este pequeno milagre da natureza está a recibir cada vez máis curiosos e turistas. Desgraciadamente, moitos deles recollen agora o “lixo” que noutrora quixemos quitar de diante. Sería unha mágoa que logo de que estas augas transformaran en beleza todos estes coloridos cristais, teñamos o descaro de levalos con nós. Dalgún xeito estariámoslle a roubar a esta praia o recoñecemento que, desgraciadamente, nunca denantes chegara a ter. Deixamos esta cala de mar aberto cos petos baleiros, abraiados pola gran lección que nos deu a natureza e ollando dende o lonxe o colorido refulxir das xemas cristalinas.