venres, 16 de novembro de 2012

Os Petróglifos do Monte de Correxíns


“Alecrín, alecrín dourado
que naceu no monte
sen ser sementado:
a túa loaira infinita
compensa de que eu morra.
Ai amor, amor,
quen che dixo a ti
que a flor do toxo
entre os petróglifos
transxénicos de sol
se chamaba así?
Eu teño un alecrín
composto por cinco pétalos
de ouro capilar
medrando exuberante
no lugar da caricia
para poder amarte
cóncava e convexa.
Porque ti es un ciborg
de arco iris rupestre
e luz cosida nos meus ollos
con finísimo bramante azul”.
Claudio Rodríguez Fer 
Terra extrema de radiación amorosa

O bo de vivir en Compostela é que un pode gozar da longa e interesante historia da Capital, grazas á gran cantidade de monumentos senlleiros dos que pode presumir. Nembargantes, hai unha parte importante deste patrimonio que fica esquecida e, na meirande parte dos casos, medio soterradas baixo dos toxos. Semella que a Catedral e o Casco Histórico da cidade son o único que interesa ó visitante común. As autoridades esquecen, por isto, un patrimonio que leva agochado nestas terras dende moito antes de que existira a Catedral. Estamos a falar dos petróglifos das terras de Compostela, algúns deles, dos máis interesantes e senlleiros do País. Estacións rupestres tan relevantes como as de Castriño de Conxo ou A pedra que fala, atópanse a escasa distancia do centro da cidade, e moitos deles poden ser visitados e disfrutados grazas á laboura dos integrantes da asociación A Gentalha do Pichel, que sinalizaron, investigaron e divulgaron estas impresionantes mostras do noso pasado máis remoto.
A cultura dos petróglifos, cuxas mostras máis antigas poden datarse en torno ó IV milenio a.C., esténdese por gran parte do País, mais desenrólase con especial relevancia na metade sur, destacando as costas pontevedresas e a contorna do Barbanza e da Ría de Muros e Noia. Nembargantes, no interior da Coruña, as terras de Compostela amosan unha elevada concentración deste tipo de xacementos, moitos deles arredor do sacro Monte do Pedroso, ó norte da cidade. Poden acharse no altos dos abondosos penedos que presiden e dan sombra ós longos e fértiles vales da contorna compostelá. Nun destes penedos, na faldra occidental do macizo do Pedroso, e dándolle ás costas ó cumio sagrado, localizamos un dos mellores petróglifos desta zona. Trátase da estación rupestre do monte de Correxíns, situado na Parroquia de Santa María de Figueiras, no mesmo Concello de Santiago.


Para acadar este petróglifo, debemos camiñar por antr’ as carballeiras, albiscando as longas e vastas chairas que adormecen no val, e as pequenas e fermosas aldeas que, ficando a un paso da capital, conservan o encanto e as formas de vida do xenuíno rural coruñés. Á fin, chegamos a un alto, un balcón natural de rocha granítica azoutada polos elementos, un miradoiro sobre os fértiles vales da contorna da Mahía. Alí, naquela laxa fendida e rabuñada por longos e infindos procesos tectónicos, perviven os derradeiros trazos desta mensaxe ancestral, legado polos nosos máis lonxevos antergos. Alí, no alto de Correxíns, o sol da tardiña comeza a debuxar as sombras que revelan os sucos das misteriosas figuras deste fermoso petróglifo. Na beira esquerda da rocha, destaca unha figura principal, formada por oito círculos concéntricos con cinco liñas radiais e unha coviña central. 

Ó longo da parte superior deste afloramento, imos descubrindo, namentres o sol vai descendendo, outras figuriñas de feitura circular que semellan estaren distribuídas ó seu antollo sobre da pedra. Entre elas, serpeando de xeito sinuoso, varias liñas discorren entre as espirais e os círculos. As figuras semellan situarse de cara a poñente, dominando unha ampla extensión de campos de labranza, soutos dispersos, montes de piñeiro e, coma non podía ser doutro xeito, algún que outro eucalipto. O abandono e o esquecemento ameazan de morte a vella laxa do monte de Correxíns. É o destino ó que semellan estar sometidos a meirande parte destes vestixios soterrados, única mensaxe que fomos quen de herdarmos dos antergos.

2 comentarios:

Anónimo dixo...

Estiven hoxe alí coa miña moza e costounos moito atopalo, está moi desgastado, case que irrecoñecible. É unha mágoa que as administracións non lle adiquen tempo nin fondos a este e outros petróglifos da zona.

I. Iván Fraga Moure dixo...

A verdade é que si, oxalá empecemos a outorgarlles a atención e respeto que merecen. Grazas polo teu comentario, amigo!