O Camelle do Alemán

"De Camelle os baixos son
mui garridos ó mirar,
nun día craro de inverno,
cando o vento en calma está:
o pescador desde lonxe,
con doce e secreto afán,
de bruzos sobre da proa ,
os está vendo branquear..."
Eduardo Pondal

De Arou a Camelle, divisando de fite o segredo celta que se plasma nos penedos da Xandriña e as ribeiras de bolos, refuxiámonos entre as mariñeiras rúas da xeitosa e anterga vila de Camelle. Esta terra e a súa enseada foron testemuñas de moitos naufraxios, lustrando desgraciadamente, o nome da Costa da Morte que portan. Os traizoeiros cons que protexen e dan vida ao bo percebe, teceron meticulosas trampas a compás co mar para numerosos navíos coma o Boris Sheboldaef, o Natalia ou o Yeoman. A historia de Camelle nace coa chegada de mariñeiros vascos que faenaban na captura de baleas, unha costume moi común na Costa da Morte. A vila de Camelle contaba cunha baleeira e algunha que outra pequena casa pertencente ás familias que traballaban na mesma. Estas antigas factorías procesaban a materia para a súa conservación e salazón. Tamén se instalaron estas baleeiras en Fisterra, (nun extremo da Praia da Langosteira, en concreto, no Areal de San Roque), en Gures, no Concello de Cee, (Factoría de Caneliñas) a cal aínda segue en pé, pero sen actividade, e noutros moitos puntos da nosa xeografía.

De Camelle temos que destacar a súa coidada estrutura mariñeira que está total e constantemente presente ó longo do seu territorio; trasmallos e nasas, chalanas e remos, roupas de auga a remollo. Xentes que ollan o mar coma ó propio futuro, coma un salitroso e inevitable pasado. Tralos pedregosos montes e fronte ao mar aberto, refúxiase esta humilde e pintoresca vila. Non se pode falar de Camelle sen lembrarnos dunha das figuras artísticas, ecolóxicas e reivindicativas máis importantes da Galiza das últimas décadas. A súa vida, obra e protesta foron recoñecidas por milleiros de persoas, emitidos por medios de comunicación e filmados e fotografados por documentalistas de tódalas partes do planeta. Refírome a Manfred Gnadinger, alcumado O Alemán de Camelle, e semella que ninguén escoitou o seu derradeiro laio nin apreciou a súa obra; a incompetencia política, ao igual que a indiferencia de moitos calou o seu berro, mais pola miña banda é ben recoñecida e non dubido que tamén o será para os milleiros de persoas que o escoitaron falar dende o seu sinxelo fogar de pedras cos pés mergullados baixo o seu mar.

Quizais moitos artistas que presumen de galegos non lembran nin lembraron a súa arte á hora de vivir e de morrer. O arte non é só unha procesión de feitos, senón un modo de vida e a eterna procura do sendeiro no cal satisfacelos nosos propios soños, os nosos obxectivos. A arte é arte cando forma parte da propia vida, e polo tanto considero e reitérome que non se apreciou verdadeiramente a vida e obra deste magnífico artista. Dende aquí fago un chamamento e reclamo xustiza para Manfred Gnadinger, o artista apreciado polo pobo e a xente, e ignorado polos nosos propios dirixentes.

O seu museu, a día de hoxe está completamente abandonado e deixado pola Administración, por este motivo resumo que a Consellería de Cultura decepcionoume enormemente por dar as costas á figura de Man e, sen embargo, facer arte en Cuba; falo do arte de malgastar os fondos públicos en facturas de perrucaría. Na morna visita a Camelle saquei a conclusión que acabo de expoñer; mentres tanto, a obra de Man segue deixada. Eses "trazos de negro cuspe" que por esas datas tan ben definiu o poeta do mar, Alexandre Nerium, ante o  fatídico desastre ecolóxico que supuxo a traxedia do Prestige, foron os mesmos que atentaron contra a vida deste amante da natureza: ese simbólico e repugnante lodo capitalista. O seu derradeiro laio: «yo decir que esto no debe limpiarse nunca..., porque hombre no querer a hombre, ni a mar, ni peces ni playa»