Compostela Agónica

"Naquela manhã de Março mamã quis conjurar a morte com frascos de perfume
que revoavam no dormitório em agónica penumbra
quando se nega o dia a escalar o corpo dos altos edifícios
e fracassa o amor em impedir a vinda dos cruéis anjos negros.

[...]

Esqueci a escura lição de geografia, as minhas prendas agres preparadas,
o ritual da manhã que refusava aquecer os corredores interiores
em altas línguas de luz adestradas para um cínico sequestro,
esqueci o meu relógio de escola sem mesura nas despensas
ou na inútil assembleia de frascos milagrosos no quarto onde gemiam os cadáveres"
Celso Álvarez Cáccamo

Nesta case que inadvertida e fuxidía primavera, e namentres me perdía polas prazas, rúas e soportais de Compostela na procura dalgún dos seus recunchos máis senlleiros e monumentais, detívenme a ollar algún que outro humilde i esquecido fogar desta impresionante e histórica capital galega. Vivendas sen vida devoradas polo tempo, pola piolla, pola humidade, fachadas escachadas polas chuvias da invernía, encrucilladas de cables onde medran os musgos e as flores das viúvas (Trachelium Caeruleum) máis coloridas. Algo me ten falado o meu amigo Antón da Sobreira desta curiosa planta que adoita tinguir de cor unha Compostela gris e humedecida. Segundo el,  que amais de coñecer a historia de Compostela como a palma da súa man, é un grande amante da botánica e atesoura unha fermosa bitácora na que afonda nas súas teimas e paixóns, esta planta de flores malvas e rosadas que medra nos cables, a carón das xanelas e por antr´as fendas das fachadas, era empregada de xeito decorativo e ornamental polas viúvas cando estaban de “alivio”, é dicir; a piques de deixar o loito. 

Nesta pequena viaxe detívenme a ollar vivendas baleiras, xanelas tristeiras, paredes cincentas carentes de vida, fogares presos do silencio e da agonía onde medran musgos e piolla, fentos, silveiras e, aló pola primavera, as flores das viúvas máis coloridas. Achei unha Compostela silenciada baixo unha codia escachada de recebo e pintura, ventás escuras i esquecidas polas que asoman as silveiras e as flores das viúvas, a negrura, as pantasmas, o pasado e o esquecemento. Hai unha Compostela avellentada que semella agonizar, que reclama vida, que pide a berros non ser esquecida e silenciada. Hai unha Compostela que fumega tristura, baleiro, friúra, desconsolo. Hai unha Compostela agónica ateigada de historias esquecidas, de vidas soterradas polo esquecemento, que precisa de “alivio”, tinguir de cor o loito e o lamento, e volver a nacer. E volver a florecer, coma os centos de flores das viúvas na morna primavera, como os centos de anduriñas que aniñan baixo das quenllas, coma unha nova oportunidade para afastarse da decadencia, do desconsolo, da agonía, e comezar de novo a vivir. Mais tras destes recunchos i edificios orfos en vida, tras desta aparente desolación e ruína agóchase un certo grao de fermosura, como unha estraña mestura de beleza e agonía, como unha sutil encrucillada de pasado e de presente, de morte e de vida.